Τριανεμία, τεύχος τρίτο

Το τρίτο τεύχος του περιοδικού ''Τριανεμία'' κυκλοφόρησε και διατίθεται δωρεάν στα μέλη του συλλόγου μας.

  

Συντακτική ομάδα: Παναγιώτης Παντελούκας, Αριστοτέλης Τσιουμπλέκος, Γιάννης Δρίτσουλας, Ηρώ Σκάρου, Βασίλης Παπαδόπουλος, Βασίλειος Μπακάλης.

Καλλιτεχνική επιμέλεια: Μαρία Βενέτη

  

Πληροφορίες:

τηλ. 6972316980 

syllogoskat@gmail.com

Παιδιά και Διαδίκτυο

Η προστασία των παιδιών επί τη βάσει του νέου κανονισμού για τα προσωπικά δεδομένα που ετέθη σε εφαρμογή στις 25 Μαΐου 2018

O Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Δεδομένων, γνωστός και ως General Data Protection Regulation (GDPR), άλλαξε και αλλάζει καθημερινά και ριζικά τον τρόπο με τον οποίο επιχειρήσεις και οργανισμοί συλλέγουν, επεξεργάζονται και διαχειρίζονται προσωπικά δεδομένα κάθε μορφής. Ο GDPR καθορίζει σε ποιες περιπτώσεις επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται, αποθηκεύονται, διαγράφονται, μεταβιβάζονται και εν γένει επεξεργάζονται τα προσωπικά μας δεδομένα και κυρίως, με ποιον τρόπο μπορούμε να τα προστατεύουμε. Ο GDPR θα επηρεάσει κάθε οργανισμό και εταιρεία στην Ευρώπη, η οποία διαχειρίζεται με οποιονδήποτε τρόπο προσωπικά δεδομένα, αλλά και κάθε εταιρεία που συναλλάσσεται στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι κανόνες είναι πολύπλοκοι και τα πρόστιμα για μη συμμόρφωση πολύ αυστηρά και μπορούν να φτάσουν έως τα 20 εκατομμύρια ευρώ.

Ο χρήστης έχει το δικαίωμα να ζητήσει την διαγραφή των δεδομένων του και ο υπεύθυνος επεξεργασίας έχει υποχρέωση άμεσα να τα διαγράψει και, αν τα έχει δημοσιοποιήσει, να ενημερώσει και όλους τους άλλους που τα έχουν αναδημοσιεύσει ότι έχει ζητηθεί η διαγραφή τους. Ο πολίτης έχει περισσότερη και σαφέστερη ενημέρωση κατά τη συλλογή των δεδομένων του για την επεξεργασία τους και το δικαίωμα πρόσβασης σε αυτά. Ο χρήστης έχει το δικαίωμα να απαιτήσει από τον υπεύθυνο επεξεργασίας τη διόρθωση ανακριβών στοιχείων καθώς και τη συμπλήρωση ελλιπών δεδομένων που τον αφορούν. Ο πολίτης έχει το δικαίωμα να αντιταχθεί στην επεξεργασία των δεδομένων του υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ιδίως όταν πρόκειται για κατάρτιση «προφίλ» ή για σκοπούς απευθείας εμπορικής προώθησης. Βάσει του νέου κανονισμού απαγορεύεται τη χρήση των social media σε παιδιά έως 16 ετών παρά μόνο με τη συγκατάθεση των γονέων. Το κατά πόσο είναι εφικτό, επιθυμητό και πρέπον να αφαιρεθεί στα παιδιά το δικαίωμα να συμμετέχουν ελεύθερα στις νέες τεχνολογίες και στις ευκαιρίες που προσφέρει ο ψηφιακός κόσμος είναι φυσικά ένα ευρύτερο και πολυπλοκότερο ζήτημα.

Σύμφωνα με το άρθρο 8.1 του νέου κανονισμού η διάθεση ψηφιακών υπηρεσιών σε παιδιά κάτω των 18 ετών θα επιτρέπεται μόνο αν το παιδί είναι τουλάχιστον 16 ετών ενώ για παιδιά ηλικίας από 13-16 ετών θα απαιτείται η συναίνεση του γονέα ή κηδεμόνα. Ο νέος κοινός ευρωπαϊκός νόμος δίνει το περιθώριο σε κάθε χώρα-μέλος να νομοθετήσει για ελεύθερη πρόσβαση στο διαδίκτυο παιδιών μικρότερης ηλικίας με κατώτατο επιτρεπόμενο όριο τα 13 έτη.

Υπάρχει περαιτέρω η αναγκαιότητα μιας συνολικής ενισχυμένης προστασίας προσωπικών δεδομένων, ανεξαρτήτου ηλικίας του χρήστη του διαδικτύου, καθώς δεν είναι λίγοι και οι ενήλικοι διαδικτυακώς «αναλφάβητοι» που με πλήρη άγνοια κινδύνου εισέρχονται στο διαδίκτυο. Μεγάλη επίσης είναι η ευθύνη των παρόχων να αναζητήσουν και να εφαρμόσουν αποτελεσματικούς τρόπους ελέγχου της ηλικίας των παιδιών που κάνουν χρήση των κοινωνικών δικτύων έτσι ώστε να διασφαλίζεται το επιτρεπόμενο ηλικιακό όριο, που προς το παρόν τουλάχιστον, είναι τα 13 έτη.

Ήδη μεγάλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λαμβάνουν σοβαρά μέτρα π.χ. τα στοιχεία των παιδιών που έχουν προφίλ στο Facebook δεν είναι πλέον ανιχνεύσιμα από τις μηχανές αναζήτησης ενώ για τα παιδιά έχουν γίνει αλλαγές και στις αρχικές ρυθμίσεις των προφίλ. «Αγκάθι» παραμένει η επιβεβαίωση της ηλικίας που δηλώνουν τα παιδιά καθώς όπως εξήγησε για να γίνει σωστά η διαδικασία θα έπρεπε το κοινωνικό δίκτυο να συλλέγει απόρρητα προσωπικά στοιχεία, γεγονός που απαγορεύεται.

Στην Ελλάδα λειτουργεί το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου που εφαρμόζει ανάμεσα σε άλλα το πρόγραμμα EL-SIC και παρέχει νέο πλούσιο υλικό διαθέσιμο για παιδιά όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων στην ιστοσελίδα www.saferinternet4kids.gr.

Η Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου για το 2020 θα είναι η 11^η Φεβρουαρίου.

Η Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου διοργανώνεται κάθε χρόνο από το δίκτυο Insafe/INHOPE με την υποστήριξη της Κομισιόν, με σκοπό να προωθήσει την ασφαλή και θετική χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας, ιδιαίτερα ανάμεσα σε παιδιά και νέους ανθρώπους. Προσπάθεια γίνεται στο να ενταχθεί στη διδακτέα ύλη των παιδιών στα σχολεία υλικό για την εκμάθηση της διαδικτυακής ασφάλειας, επιπλέον οι γονείς θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε κατάλληλες πληροφορίες και πηγές υποστήριξης, και η βιομηχανία θα πρέπει να ενθαρρύνεται να ρυθμίσει το περιεχόμενο και τις υπηρεσίες της.

Ο καθένας μας έχει την ευθύνη να κάνει μια θετική διαφορά στο διαδίκτυο. Μπορούμε όλοι να προωθήσουμε το θετικό, με το να είμαστε ευγενικοί, να δείχνουμε σεβασμό προς τους άλλους και να αναζητούμε θετικές ευκαιρίες δημιουργίας και διασύνδεσης. Μπορούμε όλοι να απαντήσουμε στην αρνητική χρήση του διαδικτύου αναφέροντας οποιοδήποτε ακατάλληλο ή παράνομο περιεχόμενο.

Παναγιώτης Ι. Παντελούκας

Δικηγόρος παρ΄ Αρείω Πάγω, LL.M. Europae

pantpanos@yahoo.gr

Παράταση προθεσμίας καταχώρησης ανελκυστήρων

Όπως είχε αναφερθεί στο δεύτερο τεύχος του περιοδικού "Τριανεμία", η εγκατάσταση, λειτουργία, συντήρηση και ασφάλεια των ανελκυστήρων διέπεται από την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) αριθμ. οικ. Φ.Α/9.2/OIK. 28425/2008(ΦΕΚ 2604Β’), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

Σύμφωνα με την ανωτέρω ΚΥΑ, για όλους τους εγκατεστημένους ανελκυστήρες, η καταχώρηση (νόμιμη λειτουργία) αλλά και η συντήρηση είναι υποχρεωτική. Η καταχώρηση γίνεται στην αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου, στον οποίο βρίσκεται ο ανελκυστήρας.

Οι προθεσμίες που είχαν τεθεί με την ανωτέρω ΚΥΑ για την καταχώρηση των ανελκυστήρων ήταν κατά περίπτωση η 31^η Δεκεμβρίου του 2010 ή 2011 ή 2012. Με την ΚΥΑ αριθμ. 68781/2019 (ΦΕΚ 2760Β’), δόθηκε για όλους τους εγκατεστημένους ανελκυστήρες προθεσμία μέχρι και 31-12-2021, εντός της οποίας οι ιδιοκτήτες ή οι διαχειριστές ή οι νόμιμοι εκπρόσωποι τους υποχρεούνται να έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία καταχώρησης του ανελκυστήρα.

Ο ιδιοκτήτης ή διαχειριστής ή ο νόμιμος εκπρόσωπος τους ενημερώνεται υποχρεωτικά εγγράφως από τον υπεύθυνο συντηρητή του ανελκυστήρα, έξι (6) μήνες πριν τη λήξη της ανωτέρω προθεσμίας γι’ αυτή του την υποχρέωση. Σε περίπτωση απουσίας σχετικών δικαιολογητικών εγκατάστασης του ανελκυστήρα, το έτος εγκατάστασης του θα τεκμαίρεται από το έτος έκδοσης της άδειας οικοδομής του κτηρίου.

Αριστοτέλης Στ. Τσιουμπλέκος

Διπλ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός

&Μηχ/κός Τεχνολογίας Υπολογιστών

Μια "πινελιά" στην πόλη

Κάνοντας μια βόλτα στους δρόμους της περιοχής, το μάτι μας αποφεύγει διαρκώς τα (χυδαία πολλές φορές) συνθήματα που κατακλύζουν τοίχους και καμπίνες/κατανεμητές τηλεφωνίας (ή αλλιώς καφάο). Όλα εκτός από ένα πλέον, στην οδό Άρεως.

Δεν μπορούμε να μη σταθούμε για μια στιγμή και να μην περιεργαστούμε το καφάο αυτό.

Φαίνεται πως κάποιοι συμπολίτες μας δεν ανέχονται την απερίγραπτη εικόνα που παρουσιάζει σε πολλές γωνιές της η γειτονιά μας και πήραν την κατάσταση στα χέρια και...στα πινέλα τους.

Από το φωτογραφικό αρχείο που διαθέτει ο σύλλογός μας, σας παρουσιάζουμε χαρακτηριστικά την εικόνα που έχουν οι καμπίνες/κατανεμητές τηλεφωνίας (καφάο) της περιοχής :

Στο σημείο της οδού Άρεως, όπου έγινε η εμπνευσμένη παρέμβαση, η αισθητική άλλαξε αποτελεσματικά. Τολμούμε να δηλώσουμε πως επικροτούμε τέτοιου τύπου παρεμβάσεις και θα επιθυμούσαμε μια τέτοια κίνηση να επαναληφθεί.

Παραθέτουμε την εικόνα του συγκεκριμένου καφάο, πριν και μετά την καλλιτεχνική παρέμβαση:

Να υπενθυμίσουμε πως από το καλοκαίρι, στο κέντρο της Αθήνας, μετά από πρόσκληση του δήμου Αθηναίων, σχεδόν 100 κατανεμητές τηλεφωνίας (καφάο) έγιναν μικρά έργα τέχνης, όπως μπορείτε να δείτε εδώ:

https://www.lifo.gr/now/greece/240136/ta-kafao-tis-athinas-metamorfothikan-kai-omorfynan-eginan-mikra-erga-texnis

Ελπίζουμε και ο δήμος μας να πεισθεί και να ακολουθήσει μια ανάλογη πρακτική.

Η τοποθέτηση του Συλλόγου στο Δημοτικό Συμβούλιο (13.11.2019)

Κατά τη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου με Ημέρα Δημότη στις 13.11.2019, το Δ.Σ. του Συλλόγου τοποθετήθηκε για τα εξής ζητήματα:

• Σχετικά με τις κυκλοφοριακές αλλαγές στην περιοχή του Αγίου Νικολάου Αμαρουσίου

Οι μελέτες και οι σχεδιασμοί για κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στην περιοχή μας που μέχρι τώρα έχουν γίνει ή θα γίνουν στο μέλλον, δεν μπορεί να μην έχουν σαν κεντρικό σημείο αναφοράς την οδό Άρεως. Η κεντρική αυτή οδός της περιοχής εξυπηρετεί πολλούς οδηγούς και από τους όμορους δήμους. Αν και υπήρξε από την προηγούμενη δημοτική αρχή πρόθεση εξεύρεσης μιας κάποιας λύσης για την κυκλοφοριακή κίνηση, το ζήτημα εδώ και αρκετό καιρό παραμένει στάσιμο. Η τελευταία πρόταση του συλλόγου μας, η οποία δεν άλλαζε τη φορά κίνησης των οχημάτων και δεν διατάραζε οδούς ήπιας κυκλοφορίας όπως τις οδούς Πλουτάρχου και Ηροδότου, βρήκε αρχικά θετική ανταπόκριση, όμως πρακτικά το ζήτημα παραμένει σε μηδενική βάση αντιμετώπισης.

Δεν ζητάμε τη σημειακή και αποσπασματική αντιμετώπιση του προβλήματος αλλά την ένταξή του σε ένα σφαιρικότερο σχεδιασμό για τη συνολική επίλυση των μεγάλων κυκλοφοριακών προβλημάτων του Αμαρουσίου. Στις διαδικασίες αυτές ευελπιστούμε πως, σαν συλλογικός φορέας, θα μπορέσουμε να έχουμε λόγο και άποψη.

Πρέπει μόνο να σημειώσουμε πως η κατάσταση στην οδό Άρεως έχει επιδεινωθεί. Τα σταθμευμένα οχήματα σε στενά σημεία και περάσματα του δρόμου, έχουν αυξηθεί σημαντικά. Η διέλευση οχημάτων και των μέσων της δημοτικής συγκοινωνίας γίνετε με δυσκολία στην οδό Άρεως μεταξύ των οδών Βασιλέως Αλεξάνδρου και Κνωσού. Μέχρι η επόμενη κυκλοφοριακή μελέτη να δώσει μια ικανοποιητική λύση, ίσως θα έπρεπε από τις υπηρεσίες του δήμου και τη δημοτική αρχή να εξεταστεί η δυνατότητα τοποθέτησης λαστιχένιων πασσάλων κατά της στάθμευσης στο στενό αυτό κομμάτι της Άρεως, με τον ίδιο τρόπο που έγινε στην οδό Αθηνάς για το μεγάλο πρόβλημα στάθμευσης των οχημάτων έξω από το νοσοκομείο ΚΑΤ.

• Σχετικά με κατασκευή πεζογέφυρας στην οδό Κηφισίας για την πρόσβαση στο Δάσος Συγγρού

Οι κάτοικοι συνολικά του Αμαρουσίου έχουν την τύχη να χαίρονται έναν χώρο φυσικού κάλλους, ενός δάσους εντός της πόλεως. Η πρόσβαση από την πλευρά της λεωφόρου Κηφισίας γίνεται από τρία σημεία. Από το ύψος των Αναβρύτων στο βορειότερο άκρο και πιο κάτω στα σχολεία, στο αντίστοιχο νοτιότερο, οι κάτοικοι μπορούν να περάσουν τη λεωφόρο από διαβάσεις με φωτεινούς σηματοδότες. Στο μέσον περίπου όμως του διαστήματος αυτού και για μια είσοδο που υπάρχει εκεί και την προτιμούν πολλοί από όσους μπαίνουν στο δάσος (βρίσκεται απέναντι από το Αμαλιείο ορφανοτροφείο), δεν υπάρχουν σηματοδότες .

Σημειώνουμε πως στη διάβαση πεζών στη συμβολή των οδών Αριστοτέλους και Κηφισίας, οι πεζοί είναι αναγκασμένοι να περιμένουν αρκετή ώρα στη νησίδα μεταξύ των δύο ρευμάτων της λεωφόρου, με αποτέλεσμα να είναι εκτεθειμένοι σε κινδύνους.

Θεωρούμε λοιπόν πως η νέα δημοτική αρχή πρέπει να εξετάσει σοβαρά τις δυνατότητες για τη δημιουργία πεζογέφυρας για την ασφαλή μετάβαση στο Δάσος Συγγρού. Κρίνουμε μάλιστα απαραίτητη την άμεση εκκίνηση των διαδικασιών, μελετών και ενεργειών προς την κατεύθυνση αυτή γιατί μιλάμε για την ασφάλεια και τη σωματική ακεραιότητα των δημοτών, των κατοίκων, των πολιτών, των μαθητών των γειτονικών σχολείων που επισκέπτονται το Δάσος.

Το Δάσος Συγγρού αποτελεί ένα πραγματικό δώρο για όλους μας μέσα σε μια καθημερινότητα που έχει επιβαρυνθεί, σε μεγάλο βαθμό ανεπανόρθωτα, από μεγάλης κλίμακας κατασκευές υπερτοπικών χρήσεων για εμπόριο, επιχειρήσεις και, οσονούπω, για τον μεγάλο τζόγο των καζίνο, με ότι αυτό συνεπάγεται για τους κατοίκους. Οι δημότες και οι κάτοικοι του Αμαρουσίου έχουμε ανάγκη από έργα για την βελτίωση της ποιότητας ζωής. Πεζογέφυρες, πεζοδρόμους, πεζοδρόμια, πάρκα, οδικό δίκτυο χωρίς κακοτεχνίες, σωστούς ποδηλατοδρόμους, χώρους άθλησης, κοιτίδες πολιτισμού. Έχουμε ανάγκη να νιώσουμε πως ανακτούμε ξανά το ζωτικό χώρο των γειτονιών μας και του δήμου μας.

Σας ευχαριστούμε

Εκ του Δ.Σ. του Συλλόγου

"Η καθημερινότητα στη Φλαμανδική ζωγραφική του 17ου αιώνα", στη Βορέειο Βιβλιοθήκη

Το Δ.Σ. του Περιβαλλοντικού-Εξωραϊστικού-Πολιτιστικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου-ΚΑΤ Αμαρουσίου και η Κοινωφελής Επιχείρηση Δήμου Αμαρουσίου, σας προσκαλούν στην ομιλία της κυρίας Άννας Παπαστεργίου (φιλόλογος-ιστορικός τέχνης), με τίτλο :

''Η καθημερινότητα στη Φλαμανδική ζωγραφική του 17ου αιώνα''

στη Βορέειο Βιβλιοθήκη (οδ. Στεφάνου Δραγούμη 9)

την Τετάρτη 27 Νοεμβρίου και ώρα 18:30

Λόγω περιορισμένου αριθμού θέσεων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για τη συμμετοχή σας στο τηλέφωνο 6972316980.

Οι Αθμονείς στο πλευρό του Θησέα εναντίον των Παλλαντιδών

Το 1896, ανατολικά του Αμαρουσίου, στην περιοχή που σήμερα ονομάζεται Σωρός, ανασκάφηκαν δύο τύμβοι από τον σπουδαίο αρχαιολόγο Βαλέριο Στάη (1857-1923). Στο ενεργητικό του αρχαιολόγου περιλαμβάνονται πάμπολλες ανασκαφές, όπως στον τύμβο του Μαραθώνα, στην Επίδαυρο, στο Ραμνούντα, στη Θεσσαλία, την Αργολίδα και αλλού. Ο Στάης είναι το πρόσωπο που αντιλήφθηκε την τεράστια αξία ενός ευρήματος, στο οποίο δεν δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή κατά την πρώτη ιστορικά ενάλιο αρχαιολογική ανασκαφή στα Αντικύθηρα. Πρόκειται για τον περίφημο Μηχανισμό των Αντικυθήρων, την αρχαιότερη υπολογιστική μηχανή που χρονολογείται στα μέσα ως τα τέλη του 2ου αιώνα π.Χ.

Στο Μαρούσι λοιπόν, ο Στάης ανάσκαψε έναν μεγάλο και ένα μικρό τύμβο, δύο "σωρούς". Οι τύμβοι, που τοποθετούνται χρονικά γύρω στα μέσα του 14ου αι. π.Χ., δυστυχώς στις ημέρες μας δεν έχουν διασωθεί. Η τοπική παράδοση συνδέει την ύπαρξη των δύο τύμβων με τον ενταφιασμό των πεσόντων από το αρχαίο Άθμονον (όπως ονομαζότανε το Μαρούσι) που συνέδραμαν τον μυθικό βασιλιά της Αθήνας Θησέα στην προσπάθειά του να διατηρήσει το θρόνο του από τους σφετεριστές.

Το Άθμονον αποτελούσε έναν από τους δώδεκα αρχαίους αυτόνομους δήμους της Αττικής και ανήκε στην Κεκροπίδα φυλή, όπως όρισε ο μυθικός ιδρυτής της πρώτης πόλης των Αθηνών, Κέκροπας. Διάδοχος του Κέκροπα ήταν ο Πανδίων ο οποίος όμως αναγκάστηκε να καταφύγει στα Μέγαρα, λόγω στάσης εναντίον του από τους γιους του Μητίονα. Στα Μέγαρα, ο Πανδίων παντρεύτηκε την Πυλία, κόρη του βασιλιά Πύλα, απέκτησε τέσσερις γιους και ανέβηκε και στο θρόνο της πόλης, όπου και παρέμεινε μέχρι το θάνατό του. Τα τέσσερα αδέλφια, ο Αιγέας, ο Πάλλας, ο Νίσος και ο Λύκος, μετά το θάνατο του πατέρα τους, εκστράτευσαν με επιτυχία κατά της Αθήνας, επανέκτησαν την εξουσία και διαμοιράστηκαν τα εδάφη της Αττικής.

Ο Αιγέας, ως πρωτότοκος, πήρε το μεγαλύτερο κομμάτι της Αττικής και ανέβηκε στο θρόνο της Αθήνας. Ο Αιγέας όσο δεν αποκτούσε άρρενα διάδοχο έδινε όλο και μεγαλύτερο δικαίωμα διαδοχής στο θρόνο στην οικογένεια του Πάλλαντα που είχε αποκτήσει πενήντα γιούς και κατείχε την μεγαλύτερη έκταση της νότιας Αττικής (συμπεριλαμβανομένης και της σημερινής Παλλήνης).

Το γεγονός που δεν γνώριζαν οι Παλλαντίδες, ήταν πως ο Αιγέας, μετά από μια νύχτα πάθους με την βασιλοπούλα Αίθρα στο παλάτι του Πιτθέα της Τροιζήνας, απέκτησε τον Θησέα, τον κατεξοχήν ήρωα της Αττικής, συμμετρικό του δωρικού ήρωα Ηρακλή. Τα σύντομα σημειώματα του Απολλόδωρου και του Διόδωρου, αλλά κυρίως ο Βίος του Θησέα που συνέγραψε ο Πλούταρχος, μας δίνουν την εικόνα του μυθικού ήρωα. Ο Θησέας, με εντολή του Αιγέα, μέχρι να ενηλικιωθεί έμενε κρυπτόμενος στην Τροιζήνα κοντά στη μητέρα του, λόγω του θανάσιμου κινδύνου από τους Παλλαντίδες. Κατά την αναγνώριση από τον πατέρα του στην Αθήνα, έπειτα από την περιπετειώδη πορεία δια μέσω του Ισθμού και τα θαυμαστά κατορθώματα του Θησέα εναντίον ληστών και τεράτων, οι Παλλαντίδες αντιδράσανε. Η αμφισβήτηση όμως της νομιμότητας του Θησέα από μεριάς τους, ήταν μάταιη. Πίστευαν πάντως πως ο Θησέας δεν θα επέστρεφε ποτέ από την Κρήτη. Όμως ο Θησέας επέστρεψε ζωντανός και θριαμβευτής.

Η μόνη οδός που έμενε για τους γιούς του Πάλλαντα, ήταν αυτή της βίαιης κατάληψης του θρόνου της Αθήνας. Το σχέδιο δράσης του πραξικοπήματος προέβλεπε την ύπαρξη δύο ομάδων κρούσης. Η μία με επικεφαλής τον Πάλλαντα θα βάδιζε κατά της Αθήνας από τη μεριά του Σφηττού (σημερινού Υμηττού) και η άλλη θα έστηνε ενέδρα στο Γαργηττό (σημερινού Γέρακα του δήμου Παλλήνης). Έτσι, με τον τρόπο αυτό θα περικύκλωναν και θα εξολόθρευαν τον Θησέα και τους συμπολεμιστές του. Το σχέδιο όμως τον σφετεριστών αποκάλυψε στον Θησέα ο Λέως, ένας κήρυκας από τον αρχαίο δήμο του Αγνούντα, όμορο του αρχαίου δήμου Παλλήνης.

Ο Θησέας ζήτησε τη βοήθεια των κατοίκων της Αττικής για να υποτάξει τους επικίνδυνους αντιπάλους του. Η αίγλη του ήρωα από τα πάμπολλα θρυλικά κατορθώματά του ώθησε και τους κατοίκους από το Άθμονον να τον ενισχύσουν σημαντικά. Σε πλεονεκτική θέση ο Θησέας, γνωρίζοντας τα σχέδια των αντιπάλων του, εξόντωσε τον Πάλλαντα και όλους τους γιούς του, σύμφωνα με μια πτυχή του μύθου. Ο Πλούταρχος, από την άλλη, μας παραθέτει πως ο Θησέας επιτέθηκε και συνέτριψε μόνο τους Παλλαντίδες που ενέδρευαν στο Γαργηττού ενώ οι υπόλοιποι, από τη μεριά του Σφηττού, σκόρπισαν πανικόβλητοι.

Η σφοδρή μάχη άφησε πολλά θύματα και από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές, όπως μας φανερώνει η παράδοση κατά την οποία στους τύμβους του Αμαρουσίου ενταφιάσθηκαν οι πεσόντες Αθμονείς που πολέμησαν πλάι στον Θησέα. Ο μύθος μαρτυρά την βαθιά αίσθηση πολιτικής ορθότητας και δικαιοσύνης των κατοίκων της Αττικής, συνδέει την ιωνική καταγωγή τους με το πρόσωπο του Θησέα και φανερώνει τους ισχυρούς δεσμούς των δήμων σε όλη την έκταση της Αττικής.

Στον απόηχο του μύθου, οι Αθμονείς, αρκετά χιλιόμετρα μακριά από την πόλη της Αθήνας, αισθάνονται και οι ίδιοι πως η υπόθεση αφορά άμεσα τις ζωές τους, τους αγγίζει και τους προσδιορίζει. Σε στιγμές που η ανάγκη υπερβαίνει την ίδια τη ζωή, έχουν το θάρρος και τη γενναιότητα. Γνωρίζουν που βρίσκεται το δίκαιο και πως πρέπει να το πράξουν.

Πηγές:

Αμαλία Μεγαπάνου, Πρόσωπα και άλλα κύρια ονόματα, Εκδόσεις Έναστρον, Αθήνα 2006

https://el.wikisource.org/wiki/%CE%92%CE%AF%CE%BF%CE%B9_%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BB%CE%BF%CE%B9/%CE%98%CE%B7%CF%83%CE%B5%CF%8D%CF%82

http://thyrsos.gr/zine/marousi-toarxaioathmonon.pdf

http://entheto.gr/apo-poy-pire-to-onoma-toy-to-maroysi/4282/

https://amarysia.gr/arthra-sxolia-main/30877-%CE%B7%CF%81%CF%89%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%AF-%CF%84%CF%8D%CE%BC%CE%B2%CE%BF%CE%B9/2

https://amarysia.gr/arthra-sxolia-main/2010-%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CE%AD%CF%84%CE%BF%CF%82-%CE%B3%CE%B5%CE%BC%CE%AC%CF%84%CE%BF-%CE%B5%CF%85%CF%81%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CF%8C%CE%BB%CF%89%CE%BD-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B5%CF%80%CE%BF

Η θέση του ΔΣ για το ζήτημα του καζίνο

Θύμα κλοπής στο εξωτερικό; Τι μπορείτε να κάνετε.

Τριανεμία, τεύχος δεύτερο

Το δεύτερο τεύχος του περιοδικού ''Τριανεμία'' κυκλοφόρησε και διατίθεται στα μέλη του συλλόγου μας.

Συντακτική ομάδα: Άννα Παπαστεργίου, Παναγιώτης Παντελούκας, Αριστοτέλης Τσιουμπλέκος, Βασίλειος Μπακάλης.

Καλλιτεχνική επιμέλεια: Μαρία Βενέτη

Πληροφορίες στο τηλέφωνο 6972316980 

e-mail: syllogoskat@gmail.com

Ευχαριστούμε για τη στήριξή σας

Εκ του Δ.Σ. του Συλλόγου

Πλαστική ρύπανση. Υπόθεση όλων μας.

Τα πλαστικά έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας, λίγο περισσότερο από έναν αιώνα από την πρώτη τους εμφάνιση. Το 1907 εφευρέθηκε το πρώτο πλαστικό μαζικής παραγωγής. Η καινοτομία του Βέλγου επιστήμονα Λέο Μπέκλαντ ήρθε να αντικαταστήσει υλικά όπως ο χάλυβας, το ξύλο, το χαρτί, το βαμβάκι, ως υλικό διαφόρων κατασκευών, συσκευασιών και ενδυμάτων. Το εύκολα επεξεργάσιμο υλικό με ποικίλα χαρακτηριστικά αντοχής, σκληρότητας, ευκαμψίας, διαφάνειας, που μπορεί ο κατασκευαστής να του προσδώσει κατά το δοκούν, κυριάρχησε ταχύτατα στη βιομηχανική παραγωγή προϊόντων. Η παραγωγή πλαστικών έφτασε το 1950 να βρίσκεται στους 1,5 εκατομμύρια τόνους, το 1989 στους 100 εκατομμύρια τόνους και μόλις πριν δύο χρόνια στους 350 εκατομμύρια τόνους!

Πολύ γρήγορα όμως η παρουσία των πλαστικών επιβάρυνε το φυσικό περιβάλλον, ως ένας μείζων μολυσματικός παράγοντας. Οι οργανισμοί που αποσυνθέτουν την ύλη δεν διαθέτουν τα φυσικά εργαλεία για να διαλύσουν τις πλαστικές ύλες . Τούτο συμβαίνει διότι το πλαστικό έχει ως πρώτη ύλη το πετρέλαιο και κατά τη διαδικασία παραγωγής του, μεμονωμένα χημικά στοιχεία του δημιουργούν τους ισχυρότερους δεσμούς άνθρακα που μπορεί κανείς να συναντήσει στο περιβάλλον.

Από την άλλη, η πλειοψηφία των πλαστικών αντικειμένων δημιουργήθηκε για να είναι μίας χρήσης και έπειτα να πετάγεται, καταλαμβάνοντας πλέον την πρώτη θέση μεταξύ των απορριμμάτων και δημιουργώντας ένα από τα μεγαλύτερα διαχειριστικά προβλήματα της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Πάνω από 6 δισεκατομμύρια τόνοι πλαστικών αποβλήτων επιβαρύνουν τη φύση από το 1950 μέχρι και σήμερα. Μόλις το 9% της ποσότητας αυτή έχει ανακυκλωθεί και το 12% έχει καεί, με τον υπόλοιπο δυσθεώρητο όγκο αυτών να βρίσκεται σε χώρους υγειονομικής ταφής. Επιπλέον, τεράστια είναι η διαφυγή αυτών των πλαστικών αποβλήτων προς τις θάλασσες. Μέχρι το 2030 και με δεδομένο πως η παραγωγή πλαστικών εξακολουθεί να αυξάνεται ετησίως με ρυθμό 4%, τα πλαστικά απορρίμματα στο θαλάσσιο περιβάλλον αναμένεται να φτάσουν τους 300 εκατομμύρια τόνους που θα συσσωρεύονται και θα μετακινούνται διαρκώς μέσω των ωκεάνιων ρευμάτων. Οι ποσότητες αυτές είναι σχεδόν αδύνατον να ανακτηθούν και είναι υπεύθυνες για τον θάνατο χιλιάδων θαλάσσιων πλασμάτων κάθε χρόνο. Ο πιο θανάσιμος κίνδυνος για πολλά θαλάσσια ζώα είναι οι πλαστικές σακούλες. Η ομοιότητά τους μέσα στο νερό με μέδουσες, προσελκύει θηρευτές (μεγάλα ψάρια, θαλάσσιες χελώνες κ.ά.) που τις τρώνε, με αποτέλεσμα να βρίσκουν τον θάνατο από πνιγμό, δηλητηρίαση ή εντερική απόφραξη. Εκτιμάται πως σχεδόν το 50% των απορριμμάτων στις ελληνικές θάλασσες είναι πλαστικές σακούλες.

Η πλαστική σακούλα, όπως και άλλα βέβαια πλαστικά, διασπάται μέσα στο νερό σε χιλιάδες μικροσκοπικά κομμάτια που μπορούν να εισέλθουν στους ζωντανούς οργανισμούς, χωρίς να γίνουν αντιληπτά. Ίσως το 25% των ψαριών της ανοικτής θάλασσας να φέρει μέσα του ποσότητες μικροπλαστικών. Τα μικροπλαστικά, όρος που καθιερώθηκε από τον καθηγητή θαλάσσιας βιολογίας του Πανεπιστημίου του Πλίμουθ Ρίτσαρντ Τόμσον, εκτός από τις θάλασσες, κατακλύζουν και το σύνολο του υδροφόρου ορίζοντα. Αυτό που δεν πρέπει να μας διαφεύγει είναι πως η ρύπανση των εδαφών από πλαστικά είναι σχεδόν τέσσερις φορές μεγαλύτερη από εκείνη στις θάλασσες. Το ενδιαφέρον στοιχείο, επίσης, είναι πως οι μεγαλύτερες πηγές μικροπλαστικών αποτελούν τα ελαστικά συνθετικού καουτσούκ και οι πλαστικές ίνες των πολυεστερικών και νάιλον ρούχων που απελευθερώνονται κατά την πλύση τους. Έτσι, άνθρωποι και ζώα, με το νερό και την τροφή τους, χωρίς να το γνωρίζουν, λαμβάνουν ποσότητες μικροπλαστικών, με άγνωστες ακόμη τις επιπτώσεις για την υγεία τους στο μέλλον.

Όσο η πλαστική ρύπανση σε ξηρά και θάλασσα εξακολουθεί, τόσο πιο δυσοίωνα θα είναι τα μηνύματα. Τα παραγόμενα πλαστικά απορρίμματα εκτιμάται πως θα αυξάνονται με ρυθμό μεγαλύτερο από την ανθρώπινη δυνατότητα τεχνικής διαχείρισής τους. Σχεδόν το 40% των απορριμμάτων παγκοσμίως είναι ανεξέλεγκτο λόγω του χαμηλού ρυθμού συλλογής, διαχωρισμού και ανακύκλωσής του. Τα υπάρχοντα συστήματα ανακύκλωσης αντιμετωπίζουν ακόμη δυσκολίες ως προς τον διαχωρισμό και συλλογή καλής ποιότητας πλαστικών, καθαρών και χωρίς προσμίξεις, γεγονός που αυξάνει έτσι το κόστος λειτουργίας τους. Η Ελλάδα μάλιστα βρίσκεται σε μια από τις τελευταίες θέσεις σε ποσοστά ανακύκλωσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς εξακολουθεί να θάβει το μεγαλύτερο μέρος των πλαστικών απορριμμάτων της. Το πρόβλημα όμως είναι παγκόσμιο και οι προτεινόμενες λύσεις, για να είναι αποτελεσματικές, οφείλουν να έχουν μια συνολική, οικουμενική, προσέγγιση.

Προς την κατεύθυνση της συνολικής αντιμετώπισης του ζητήματος κινείται η συμφωνία που επιτεύχθηκε στα μέσα Μαρτίου του 2019, μετά από μακρές συνεννοήσεις μεταξύ των 170 χωρών της Συνελεύσεως του ΟΗΕ, στο Ναϊρόμπι της Κένυας. Στόχος της συμφωνίας είναι η παγκόσμια μείωση παραγωγής/κατανάλωσης πλαστικών μιας χρήσης μέχρι το 2030. Ήδη, πάνω από 35 χώρες του κόσμου (μεταξύ των οποίων η Γαλλία και η Ιταλία), έχουν απαγορεύσει τη χρήση πλαστικής σακούλας μεταφοράς.

Η επάρκεια τέτοιων μέτρων θα κριθεί εκ των αποτελεσμάτων, που είναι ανάγκη όμως, άμεσα, να αρχίσουν να γίνονται ορατά. Στο μέτρο και το βαθμό που αναλογεί, την ευθύνη για τη μείωση της πλαστικής ρύπανσης οφείλουν να πάρουν οι κυβερνήσεις των κρατών, οι βιομηχανίες και οι επιχειρήσεις, οι εμπλεκόμενοι στις δομές διαχείρισης των απορριμμάτων αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες του κόσμου, που με τις καταναλωτικές συνήθειές τους μπορούν να καθορίσουν την πορεία των πραγμάτων. Στόχος αποτελεί η μείωση στη χρήση πρωτογενών πλαστικών, η διαμόρφωση μιας κουλτούρας επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης των πλαστικών που ολοκληρώνουν τον χρηστικό κύκλο τους και κυρίως, η μηδενική διαρροή πλαστικών στη φύση.

Το πόσο έγκαιρα έχουμε δράσει θα φανεί σύντομα. Το πόσο αποτελεσματικά, θα κριθεί από το βαθμό κατανόησης και ενσυνείδητης δράσης από το σύνολο της ανθρωπότητας.

ΧΡΗΣΙΜΑ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ" Ανελκυστήρες: Συντήρηση και Ασφάλεια

Η εγκατάσταση, λειτουργία, συντήρηση και ασφάλεια των ανελκυστήρων διέπεται από την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) αριθμ. οικ. Φ.Α/9.2/OIK. 28425/2008 (ΦΕΚ 2604Β’), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

Σύμφωνα με την ανωτέρω ΚΥΑ, για όλους τους εγκατεστημένους ανελκυστήρες, η καταχώρηση (νόμιμη λειτουργία) αλλά και η συντήρηση είναι υποχρεωτική. Η καταχώρηση γίνεται στην αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου, στον οποίο βρίσκεται ο ανελκυστήρας.

Ο ιδιοκτήτης ή ο διαχειριστής του κτιρίου είναι υπεύθυνος, πέρα από την ανάθεση της συντήρησης σε υπεύθυνο αδειούχο συντηρητή και για τα εξής:

• Να μεριμνά για την περιοδική επιθεώρηση του ανελκυστήρα, την αρχική πιστοποίησή του από αναγνωρισμένο φορέα ελέγχου, όπου απαιτείται και τον περιοδικό επανέλεγχο του.
• Να αναγγέλλει στον υπεύθυνο συντηρητή κάθε παρουσιαζόμενη ανωμαλία λειτουργίας.
• Να τηρεί αντίγραφο, να παρακολουθεί το φάκελο του ανελκυστήρα και να διατηρεί το βιβλιάριο συντήρησης, του οποίου είναι ο νόμιμος κάτοχος, θεωρημένο από την αρμόδια υπηρεσία του Δήμου, στον οποίο βρίσκεται ο ανελκυστήρας.

Οι εργασίες συντήρησης σ’ έναν ανελκυστήρα γίνονται αποκλειστικά και μόνο από συνεργείο συντήρησης, το οποίο έχει την απαιτούμενη άδεια από την Διεύθυνση Ανάπτυξης της οικείας Περιφέρειας, έχει καταχωρηθεί στο μητρώο συντήρησης που τηρεί η Διεύθυνση αυτή και διαθέτει τα κατάλληλα όργανα, μέσα και προσωπικό.

Η συντήρηση περιλαμβάνει τον κατά τακτά χρονικά διαστήματα έλεγχο των ηλεκτρικών και μηχανικών διατάξεων ασφάλειας, καθώς και των υπόλοιπων εξαρτημάτων του ανελκυστήρα, για εξακρίβωση και εκτίμηση ανασφαλούς λειτουργίας. Κάθε ανελκυστήρας πρέπει να συντηρείται περιοδικά με την εξής συχνότητα:

• Για ανελκυστήρες εγκατεστημένους σε μονοκατοικίες ανεξαρτήτως στάσεων και ορόφων, κάθε δύο μήνες.
• Για ανελκυστήρες εγκατεστημένους σε πολυκατοικίες και σε ξενοδοχεία μέχρι 200 κλίνες ανεξαρτήτως στάσεων και ορόφων, κάθε σαράντα πέντε (45) ημέρες.

Ο υπεύθυνος συντηρητής παρίσταται και ενημερώνει το βιβλιάριο συντήρησης σε όλες τις περιπτώσεις αποκατάστασης σοβαρών βλαβών, αντικατάστασης και αλλαγής εξαρτημάτων και στοιχείων του ανελκυστήρα.

Αριστοτέλης Τσιουμπλέκος

Διπλ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός

& Μηχ/κός Τεχνολογίας Υπολογιστών

Μια φορά κι έναν καιρό... Ο θερισμός

Η παρασκευή του ψωμιού για το τραπέζι μας, μέσω των σύγχρονων μεθόδων που παρέχει η βιομηχανική παραγωγή αυτού, είναι μια πραγματικότητα σχετικά πρόσφατη στον τόπο μας. Οι ημέρες που τα νοικοκυριά της υπαίθρου έκαναν τον μόχθο της παραγωγής του σίτου υπόθεση οικογενειακή, δεν μοιάζουν πολύ μακρινές.
Η εποχή των αλωνιών είναι κοντινή. Μέχρι τη δεκαετία του 1970, αλώνια βρίσκονταν σε χρήση σε μέρη του ηπειρωτικού και του νησιωτικού μας χώρου. Μέχρι και το ’50, η καλλιέργεια του σταριού γινότανε με βοδάλετρα. Λίγες μόνο δεκαετίας πίσω, στην ύπαιθρο ακόμη αλέθανε οι μύλοι. Έντονα στη μνήμη, πολλοί από εμάς, έχουμε την εικόνα του ζυμώματος στο σπίτι. 
Με την αρχή του καλοκαιριού άρχιζε (και αρχίζει) ο θερισμός του σιταριού.Είχε φυσικά, προηγηθεί το όργωμα του χωραφιού και η σπορά του φθινοπώρου.

εικ.1                     

Δεμένο σε ένα ζευγάρι ζώων (βοδιών, αλόγων ή μουλαριών), το ξύλινο αλέτρι όργωνε και αυλάκωνε τη γη με το μυτερό μεταλλικό υνί του (εικ.1). Πίσω, πιασμένος στις λαβές, ο άνθρωπος μοχθούσε. Αν το μέρος ήταν άγονο και σκληρό, έπιανε την κουτσούρα, το αλέτρι που είχε μόνο μια λαβή.

         εικ.2                               

Για τη σπορά του φθινοπώρου, το χωράφι καθαριζότανε ξανά από αγκάθια και άγρια χόρτα. Στο σπιτικό, ο σπόρος κοσκινιζόταν καλά και αποβραδίς, στο σακί με το σπόρο του σταριού, για την καλή την τύχη, έβαζαν ρόδια, σκόρδο και καρύδια. Με το χέρι γινότανε η σπορά, εκεί που όργωνε και πάλι το αλέτρι (εικ.2). Ακολουθούσε έπειτα η κάλυψη του σπόρου. Σε μέρη ορεινά και σε πλαγιές γινότανε με αξίνα, ακόμη και με κλαδιά δένδρων. Σε έδαφος πιο επίπεδο, τα ζώα έσερναν πίσω τους τη σβάρνα, μια σανίδα φτιαγμένη ειδικά για το σκοπό αυτό· το σβάρνισμα (εικ.3).

εικ.3                      

Από τον Ιούνιο ξεκίναγε ο θερισμός. Γείτονες και συγγενείς μαζεύονταν για να θερίσουν, όπως λέγαν δανεικά, συλλογικά, πρώτα σε ένα χωράφι και έπειτα σε άλλο (εικ.4).

εικ.4                      

Με δρεπάνι θέριζαν οι γυναίκες, ενώ οι άνδρες κουβαλούσαν (εικ.5-6). Με τρία-τέσσερα χερόβολα κάναν τη λιμαριά. Με τρία λιμάρια φτιάχνανε το δεμάτι με τα δεματικά, σχοινιά δηλαδή από στάχυα.

                                                                   εικ.5-6                             

Έπειτα φόρτωναν τα δεμάτια στη ράχη ενός ζώο και κινούσανε για το αλώνι (εικ.7). Βάζανε τα δεμάτια στο αλώνι βαθμιδωτά και φτιάχνανε τη θημωνιά (εικ.8). Όταν ετοιμαζόντουσαν οι θημωνιές, έπαιρνε σειρά το αλώνισμα.

           εικ.7                                            

           εικ.8     

                         

Πριν από το χάραμα, άρχιζε το σκόρπισμα των δεματιών της θημωνιάς στο αλώνι. Τα ζώα πάταγαν επάνω και τα σκορπούσαν καλύτερα. Έπειτα, με σχοινιά και θηλιές που λέγονται λιάκοι, έδεναν μαζί τα ζώα σε ζευγάρι.

εικ.9                       

Πίσω τους σέρνονταν τα ντουγένια, σανίδες ξύλινες με μεταλλικές από κάτω λεπίδες για να κόβουν το σπόρο του σταριού από το στέλεχός του (εικ.9). Με φτυάρι, το κάρπολο, και με πιρούνες, τα δικούλια, γύριζαν τον καρπό για να αλωνιστεί καλύτερα. Και για να ξεζαλίζονται τα ζωντανά, πότε τα οδηγούσαν δεξιά και πότε αριστερά στο κυκλικό αλώνι. Πάνω στα ντουγένια, για να αποχωρίζεται καλύτερα ο καρπός από το στέλεχος, κάθονταν με τη σειρά όλοι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, παππούδες και γιαγιάδες (εικ.10-11).

                                                       εικ.10  

                                

εικ.11                      

Σαν το λιώμα (το άχυρο και το στάρι) μαζευότανε μετά το αλώνισμα, όλα ήταν έτοιμα για το λίχνισμα. Με θυμαρίσιες σκούπες σκουπίζανε το αλώνι και με τον πρώτο του χαράματος αέρα, πετούσαν το άλεσμα ψηλά με τη λιωπάτα, το ξύλινο φτυάρι με μύτες στην άκρη (εικ.12). Έτσι διαχωριζότανε το άχυρο από τον καρπό και ακολουθούσε κοσκίνισμα με το μεγάλο δρυμόνι.

                                                       εικ.12   

                              

                                                           εικ.13   

                    

Ο σπόρος έμπαινε στα σακιά και πήγαινε για φύλαξη σε χώρο αποθήκευσης στο σπίτι (εικ.13). Κατόπιν οι μύλοι έπιαναν δουλειά. Νερόμυλοι, ανεμόμυλοι, μυλόπετρες μέσα στα σπίτια (εικ.14,15,16). Το αλεύρι το φύλαγαν σε σακιά μέχρι την ώρα που σαν ζυμάρι θα έμπαινε στον φούρνο και λίγες ώρες αργότερα, η μυρωδιά του άρτου θα πλημμύριζε το σπίτι.

εικ.14,15,16                    

Σπουδαίοι Έλληνες ζωγράφοι και χαράκτες δεν θα μπορούσαν να μην αγγίξουν αλλά και να μην αγγιχθούν από τον τρόπο που ο άνθρωπος βγάζει το ψωμί του.

Με την αγωνιστική ματιά του, ο Βάλιας Σεμερτζίδης με το έργο του «Όργωμα» (εικ.18), αποτυπώνει στον καμβά όλη την ένταση και τον κόπο του ανθρώπου και του ζώο, πάνω στη δύσκολη επιφάνεια μιας πλαγιάς που από μόνη της γόνιμη δεν είναι. Στο χαρακτικό με τίτλο «Προσφάγι του θερισμού», ο Ευθύμης Παπαδημητρίου μας παρουσιάζει το λιτό μα συνάμα πλούσιο τούτο προσφάγι (εικ.19). Προσδίδει την αίσθηση της ανάπαυλας και της αναζωογόνησης.

 (εικ.18) Βάλιας Σεμερτζίδης, Όργωμα,1937, Εθνική Πινακοθήκη

(εικ.19) Ευθύμης Παπαδημητρίου, Προσφάγι του Θερισμού, ξυλογραφία

Στην ξυλογραφία του με τίτλο «Το Θέρος», ο Αλέξανδρος Κορογιαννάκης κάνει τον θεατή να ταξιδεύει νοητά στο παρελθόν των προγόνων (εικ.20), όπως και ο Γεώργιος Μόσχος, στην ξυλογραφία του με τίτλο «Θέρος στην Ολυμπογή» (εικ.21), ενώ ξεχωρίζουμε ως ιδιαίτερα εμβληματικό το έργο του χαράκτη Τάσσου με τίτλο «Θερισμός» (εικ.22).

(εικ.20) Αλέξανδρος Κορογιαννάκης, Το θέρος, ξυλογραφία, 1937, Πινακοθήκη Αβέρωφ

  (εικ.21) Γεώργιος Μόσχος, Θέρος στην Ολυμπογή, ξυλογραφία, 1974, 
Συλλογή Εθνικής Τράπεζας

(εικ.22) Τάσσος (Αλεβίζος), Θερισμός, χαρακτικό, 1957

Το χαρακτικό έργο, το «Αλώνισμα» της Βάσως Κατράκη, με τις σχηματοποιημένες μορφές σαν κυκλαδικά αρχαία ειδώλια (εικ.23), μεταδίδει την ένταση της κοπιαστικής εργασίας στα αλώνια, τα οποία ζωγραφίζει και ο Γιάννης Τσαρούχης με ομώνυμο τίτλο στο έργο του (εικ.24). 

 (εικ.23) Βάσω Κατράκη, Αλώνισμα, χαρακτικό, 1974, Συλλογή Εθνικής Τράπεζας

(εικ.24) Γιάννης Τσαρούχης, Αλώνια, 1928, Ίδρυμα Γ. Τσαρούχη

Ο Τσαρούχης έτρεφε έναν ιδιαίτερο θαυμασμό προς τον Θεόφιλο Χατζημιχαήλ και έγραψε για αυτόν πως: «...είναι από τη μεριά των σοφών και των τρελών…». Πράγματι, η ιδιαίτερη οπτική του μεγάλου λαϊκού ζωγράφου που δεν υποτάσσεται σε κανένα κανόνα ορθής οπτικής, προοπτικής και βάθους, είναι ολοφάνερη στο έργο του «Μέγα αρτοποιείον» (εικ.25). Προσδίδει σημασία σε αυτό που έχει το μεγαλύτερο νόημα στη σύνθεση: στα όρθια καρβέλια ψωμιού. Στο ζεστό αποτέλεσμα του μόχθου του θεριστή, στη γεύση που γλυκαίνει την καθημερινότητα του ανθρώπου και περιέχει μέσα της όλους τους τρόπους και τις συνήθειες της ζωής που μέσα στο χρόνο μένουν.

(εικ.25) Θεόφιλος, Μέγα αρτοποιείον, 1933

Ο θερισμός είναι ένα σημαντικό στάδιο για την εξασφάλιση του ψωμιού για τον άνθρωπο. Το ίδιο το ψωμί αποτελεί έννοια βασική, θεμέλιο και προϋπόθεση για τη συντήρηση της ζωής. Τούτο το κείμενο αποτελεί μια υπενθύμιση του κόπου των προγόνων μας για τη συγκομιδή του καρπού που θα δώσει το ψωμί. Και είναι αυτό, το απλό ψωμί που έχει θρέψει κάθε γενιά ανθρώπων...

Βασίλειος Μπακάλης

Συντηρητής Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης

(Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα της ομιλίας-παρουσίασης με τίτλο: Από το σιτάρι στο ψωμί, που πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Θέατρο Λυκόβρυσης-Πεύκης στις 18.11.2018)